Online İşletmeler İçin Ödeme İptal ve İade Rehberi

Emre Fındık
işletmeler için ödemeler
3 min readMay 5, 2024

--

Eğer üye iş yeri olarak dijital ortamlarda ödeme alıyorsanız, iade ve iptal talepleriyle ilgili düşüncelerimi bu yazı aracılığıyla sizinle paylaşmak istiyorum. Kariyerim boyunca kullandığım bir oranı iptal ve iade talepleri için belirleyebilirim. Örneğin, 100 ödeme alındığını düşünürsek (üye iş yerinin iş modeline bağlı olarak), tahmini olarak 10 iptal ve iade talebiyle karşılaşılabilir (sezonluk olarak değişebilir…vs). Tabii ki, bu iptal ve iadelerin nedenleri farklılık gösterebilir. Daha iyi bir analiz için teknik düşünmeye başlamak istiyorum.

a merchant who makes a refund to customer credit card in post apocaliptic world

İptal nedir? Bir satın alma işlemi gerçekleştirilir, bir sipariş oluşur ve bu sipariş, satın alan veya ürünü satan üye iş yerinin inisiyatifiyle 5 dakika veya 15 dakika sonra iptal edilir. Bu benim kişisel tanımım ve bu şekilde akılda tutabiliriz.

İade nedir? Bir satın alma işlemi gerçekleştirilir, bir sipariş oluşur ve bu sipariş, satın alan veya ürünü satan üye iş yerinin inisiyatifiyle bir sonraki gün veya 2–3 gün sonra geri çevrilmek istenir. Bu da benim kişisel iade tanımım ve akılda kalıcı olduğunu düşünüyorum.

İki terimin sadece zaman açısından farklılaştığını söyleyebilirim. “İptal edilebilir” veya “iade geldi” kalıpları üye iş yerleri için alışılageldik kullanımlardır. “İptal edilebilir” derken, aslında iadeyi, “iade edilebilir” derken ise iptali kast edebiliriz. Peki, bu konuya nasıl kavrayabilir ve doğru soruları sorabiliriz?

Yazının bu noktasından sonra, bir üye iş yeri gibi, bir tüccar gibi düşünmeye çalışalım. Eğer websitemden, uygulamamdan, ödeme tahsil ediyorsam ve bu ödemelerin iade veya iptal talepleri olacaksa, bu durumda anlaştığım firma ve firmalardan (fintek, banka, ödeme sağlayıcı, e-para kuruluşu) iade veya iptalleri nasıl yapacağımla ilgili bir rehber almam gerekir. Aradığınız tüm detaylar o rehberde yazılı olabilir.

Böyle bir rehberin var olmadığını düşünürsek ve bu konuların size anlatılmadığını düşünürsek, bu soruları anlaştığınız firmalara sorabilirsiniz:

  • Bir işlemi iade etmem gerekiyorsa bunu yapabileceğim bir arayüzünüz var mıdır?
  • Eğer varsa, bu arayüz nasıl çalışmaktadır? İptal ve iade edeceğine nasıl karar vermektedir?
  • Arayüze ek olarak API kullanılabilir mi?
  • Günlük/haftalık/aylık iade veya iptal gönderme limitleri nelerdir?
  • Eğer API kullanılabilirse hangi parametreler gereklidir?
  • Kredi kartı, banka kartı, ön ödemeli kart iade ve iptallerinin yansıma süreleri nelerdir?
  • Eğer müşterinin kartı Akbank’tan ve işlem yapılan sanalpos QNB Finansbank’tan ise kredi kartı iptali, kredi kartı iadesi, banka kartı iptali, banka kartı iadesi, ön ödemeli kart iptali, ön ödemeli kart iadesinin yansıma süreleri nelerdir? (Bunu sektördeki tüm kart üreten banka ve e-para kuruluşları için düşünebilirsiniz)
  • Eğer kredi kartı iadesi yapılmışsa ve ödeme taksitli ise iadenin nasıl çalışacağı?
  • Kartın tipi ve kartı üreten kuruluş fark etmeksizin aynı gün iade, aynı gün kısmi iade, aynı gün iptal senaryolarını anlatabilir misiniz?
  • İptal isteğine dönecek olan iptal hata mesajları nelerdir, nasıl aksiyonlar alınmalıdır?
  • İade isteğine dönecek olan iade hata mesajları nelerdir, nasıl aksiyonlar alınmalıdır?
  • İptal ve iade isteklerini gönderilmesi gereken en uygun zaman dilimi hangisidir?
  • Yabancı kuruluşlar tarafından üretilmiş kartlardaki iptal ve iade süreçleri nasıldır?
  • Bloke konulmuş bir işlemin iptal ve iade senaryoları nasıldır?
  • İptal ve iade edilecek kart kapatıldıysa ne yapılması gerekir?
  • Sanalpos hesabımda ne kadar bakiye bulundurmam gerekir?
  • Minimum ve maksimum iade tutarları nelerdir? (Dikkat: İptalin tutarı olabilir veya olmayabilir)
  • Farklı para birimlerinde iptal ve iade nasıl çalışmaktadır?
  • İptal ve iade ne zaman mümkün olmaz?
  • İptal ve iadenin kanıtını nasıl alabilirim? Nereden elde edebilirim? En iyi kanıt hangisidir?
  • Müşteri iptal veya iadenin yansımadığını söylediğinde neler yapılması gerekir?

Gibi soruları sorarak, ödemelerdeki iptal ve iade süreçlerinize %100 hakim olabilirsiniz. Bu sorular size yol göstermek için oluşturulmuştur. Hepsinin 1–2 paragraftan oluşan yanıtları olabilir ve firmadan firmaya değişebilir. Umarım size yardımcı olmuştur.

--

--